آیا می‌دانید کاربرد دستگاه رطوبت سنج غلات چیست؟ غلات، قبل از مصرف به عنوان غذا، فرآیند کشت، برداشت، خشک کردن، آماده‌سازی و بازاریابی (از جمله ذخیره‌سازی) را در شرایط طبیعی طی می‌کنند و بنابراین اغلب شامل آلودگی فیزیکی ومیکروبیولوژیکی می‌شوند.

بنابراین می‌توان بیان کرد که دانه از زمان برداشت به دلیل تعامل بین متغیر‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی در محیط شروع به زوال می‌کند. دانه‌های غلات بلافاصله پس از برداشت حاوی آلودگی میکروبی هستند که از منابع مختلفی مانند گرد و غبار، آب، گیاهان بیمار، حشرات، جامدات، کود‌ها و مدفوع حیوانات می‌آیند.

رطوبت سنج غلات

رطوبت سنج غلات چیست؟

باکتری‌های موجود در غلات عمدتاً به خانواده‌های Pseudomonadaceae، Micrococcaceae، Lactobacillaceae و Bacillaceae تعلق دارند و کپک‌ها بیشتر Alternaria، Fusarium، Helminthosorium و Cladosporium هستند، اگرچه جنس‌های دیگری نیز می‌توانند وجود داشته باشند.

ترکیب میکروبی غلات برای ذخیره‌سازی غلات از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در سطوح رطوبت بالا، میکروارگانیسم‌ها می‌توانند رشد کرده و خواص محصول را تغییر دهند. بنابراین تعیین رطوبت توسط انواع رطوبت سنج غلات اهمیت بالایی دارد. زوال دانه نیز به تنفس خود دانه و میکروارگانیسم‌های همراه آن مربوط می‌شود. تکامل دی اکسید کربن، آب و گرما با این تنفس یا زوال مرتبط است.

رطوبت ۱۳ درصد ( تعیین توسط انواع رطوبت سنج غلات)به عنوان حداکثر مقدار ذخیره گندم، ذرت، جو و برنج در دوره‌های کوتاه در نظر گرفته می‌شود، اگرچه دما و غلظت اکسیژن نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند.
برداشت غلات با رطوبت بالا مانند گندم، ذرت یا برنج به یک روش معمول برای محافظت از غلات در برابر شرایط آب و هوایی مرطوب تبدیل شده است که می‌تواند باعث هوازدگی و عفونت قارچی غلات در مزرعه شود.

دانه‌های با رطوبت بالا مستعد تخریب توسط میکروارگانیسم‌ها هستند و از این رو باید قبل از افت کیفیت غیرقابل قبول خشک شوند. آگاهی از میزان زوال دانه با رطوبت بالا توسط انواع دستگاه‌های رطوبت سنج غلات کمپانی دیکی جان در شرایط مختلف ذخیره‌سازی به کشاورزان و مدیران غلات کمک می‌کند تا بدانند با چه سرعتی دانه را خشک کنند یا شرایط ذخیره‌سازی را برای جلوگیری از کاهش کیفیت بیشتر تنظیم کنند. به طور کلی پذیرفته شده است که ۵-۱۵٪ از وزن کل غلات، دانه‌های روغنی و حبوبات پس از برداشت از بین می‌رود. بهبود شرایط نگهداری باعث افزایش ۱۰ تا ۲۰ درصدی در عرضه مواد غذایی در دسترس مردم می‌شود.

کیفیت غلات در تجارت غلات امروزی به دلیل نیاز‌های سختگیرانه‌تر در مورد ایمنی مواد غذایی و افزایش رقابت در بازار بسیار مهم است، بنابراین برای جلوگیری از فاسد شدن غلات در طول ذخیره‌سازی، تعیین زمان نگهداری ایمن غلات ضروری است.

زمان نگهداری ایمن دوره قرار گرفتن محصول در یک رطوبت خاص در معرض رطوبت و دمای نسبی خاص است که کمتر از آن ممکن است زوال محصول رخ دهد و پس از آن محصول ممکن است مختل شود. برای پایین نگه داشتن تلفات، محصولات باید در مدت زمان ذخیره ایمن تا رطوبت ذخیره ایمن (یعنی رطوبت مورد نیاز برای ذخیره‌سازی طولانی مدت) خشک شوند. تعیین زمان ذخیره ایمن غلات پاسخی به این سؤال است: چه مدت می‌توان دانه‌هایی با رطوبت و دمای خاص را بدون خطر افت کیفیت نگهداری کرد. رطوبت توسط رطوبت سنج‌ غلات دیکی جان تعیین شوند.

فساد میکروبی در دانه‌ها بر اثر رطوبت بالا

فساد دانه‌ها نتیجه استفاده میکروارگانیسم‌ها (باکتری‌ها، مخمر‌ها، قارچ‌ها و کپک‌ها) از مواد مغذی موجود در دانه برای فرآیند‌های رشد و تولید مثل است، فساد ممکن است منجر به از دست رفتن مواد مغذی از دانه شود زیرا میکروارگانیسم‌ها از این مواد مغذی در بسیاری از موارد استفاده می‌کنند.

همانند دام همچنین، میکروارگانیسم‌ها در طول رشد، گرما و رطوبت تولید می‌کنند که می‌تواند باعث افزایش دما در دانه‌های ذخیره شده شود. گرمایش ناشی از رشد میکروبی می‌تواند باعث \”آسیب حرارتی\” شود و گاهی اوقات می‌تواند غلات را برای تغذیه نامناسب کند. چنین شرایطی به علت ایجاد آتش سوزی و انفجار گرد و غبار در سازه‌های ذخیره‌سازی شناخته شده است.

هنگامی که برخی از میکروارگانیسم‌ها در شرایط محیطی مناسب رشد کنند، می‌توانند سموم یا محصولات دیگری تولید کنند که اگر توسط دام یا انسان مصرف شود، می‌تواند باعث بیماری جدی و حتی مرگ شود. تعدادی از این سموم و میکروارگانیسم‌هایی که آن‌ها را تولید می‌کنند شناسایی شده‌اند.

قارچ‌های سم‌زا محصولات کشاورزی را هم در مزرعه و هم در انبار آلوده می‌کنند. عفونت‌های قارچی می‌تواند باعث تغییر رنگ دانه، تغییر ویژگی‌های شیمیایی و تغذیه‌ای آن، کاهش جوانه‌زنی و از همه مهم‌تر آلوده شدن آن به مایکوتوکسین‌ها، متابولیت‌های سمی تولید شده توسط برخی از جنس‌های قارچی باشد.

آفلاتوکسین‌ها متابولیت‌های ثانویه‌ای هستند که توسط Aspergillus flavus Link و A. parasiticus Speare دررطوبت بالا و فعالیت میکروبی تولید می‌شوند. نقش رطوبت سنج غلات در کنترل این آلودگی بسیار بالاست.

این ترکیبات تنها تعداد کمی از بیش از ۱۲۰ مایکوتوکسین تولید شده توسط قارچ‌ها هستند. اثر رژیم غذایی آفلاتوکسین بر طیور می‌تواند منجر به رشد ضعیف، افزایش تلفات، تبدیل غذایی ضعیف و افزایش محکومیت شود. تعدادی از گونه‌های جانوری دیگر نیز در معرض آلفاتوکسیکوز هستند. آفلاتوکسین به عنوان یک سم قوی، یک سرطان‌زا، یک تراتوژن و یک جهش‌زا عمل می‌کند.

همچنین کنه‌ها که در اثر وجود رطوبت بالا تولید می‌شوند نیز غلات ذخیره شده را نیز آلوده می‌کنند. این بندپایان غلات را آلوده می‌کنند و در زمینه‌های پزشکی و دامپزشکی بسیار نگران‌کننده هستند، زیرا ممکن است به عنوان ناقل باکتری‌ها و قارچ‌های سمی عمل کنند.

دانه‌های آلوده به کنه‌ها ممکن است در هنگام بلعیدن آنتریت حاد و درماتیت و آلرژی شدید در غلات ایجاد کنند. علاوه بر این، کنه‌ها می‌توانند از جوانه هسته تغذیه کنند و در نتیجه میزان آهن و ویتأمین‌های B کمپلکس و توانایی جوانه زنی را کاهش دهند. ذخیره شده – کنه‌های محصول می‌توانند با تغذیه از چندین گونه قارچ‌های بذری زنده و تکثیر شوند.

اسپور‌ها و می‌سلیوم‌های قارچ حاوی مقادیر کمی از مواد مغذی ضروری (مانند ویتأمین‌های B کمپلکس و استروئیدها) هستند و سطح رطوبت برای نیاز‌های متابولیک کنه‌ها کافی است. مهاجرت مداوم جمعیت کنه‌ها در یک اکوسیستم انبار غلات به طور مؤثری به پراکندگی اسپور‌های قارچی زنده چندین گونه از جمله Aspergillus spp کمک می‌کند. و Penicillium spp. ، بر روی سطح بدن ناقل حمل می‌شوند یا با مدفوع آن رسوب می‌کنند.

شرایط مساعد برای توسعه مایکوتوکسین‌ها در غلات قبل و بعد از برداشت برای کشور‌های صادرکننده غلات که نگران بازاریابی محصولات با کیفیت بالا هستند، مهم است.

در شرایط پس از برداشت، فساد محصول، رشد قارچ و فرمولاسیون مایکوتوکسین ناشی از تعامل چندین عامل در محیط ذخیره‌سازی است. این عوامل عبارتند از: رطوبت، دما، زمان، ناقل حشرات، آسیب به دانه، سطح اکسیژن، ترکیب بستر، سطح عفونت قارچی، شیوع سویه‌های سمی قارچ‌ها و فعل و انفعالات میکروبیولوژیکی. درک فعل و انفعالات موجود می‌تواند پیش‌بینی و پیشگیری از رشد مایکوتوکسین در غلات را تسهیل کند.

جوانه زنی در اثر رطوبت بالا

عوامل مختلفی می‌توانند عمر نگهداری برخی از غلات درجه یک را کاهش دهند. رطوبت دانه‌های برداشت شده و دمای ذخیره‌سازی می‌تواند باعث آسیب کپک‌ها و آفت‌ها شود. بهترین پارامتر کیفی مطالعه شده ظرفیت جوانه زنی است که فقط برای دانه‌ها اهمیت مستقیم دارد. با این وجود، این احتمالاً بهترین معیار جایگزین برای سلامت دانه غلات است. غلاتی که سطح بالایی از زنده ماندن را در انبار حفظ می‌کنند، احتمالاً سایر پارامتر‌های اصلی کیفیت تجاری یا تکنولوژیکی را نیز حفظ می‌کنند.

جوانه زنی به عنوان ظهور اولین نشانه‌های رشد تعریف می‌شود. جوانه زنی می‌تواند تحت تأثیر عوامل زیادی مانند دمای دانه، رطوبت دانه، آسیب دانه، قارچ و عفونت حشرات باشد. تحقیقات زیادی برای تعیین تأثیر عوامل مختلف بر جوانه زنی انجام شده است.

امروزه غلات با کمباین برداشت می‌شود. بنابراین می‌توان فرآیند خرابی دانه‌ها را به تأخیر انداخت و دانه‌های رسیده و خشک را بدون تلفات برداشت نمود، اما دربرخی قسمت‌ها که به قسمت‌های سبز گیاهان، کاه‌ها و دانه‌های علف‌های هرز آلوده هستند یا با پوزه‌های نارس، یا رطوبت بالا حتی بیش از ۳۰٪ و دمای اغلب بالای ۳۰ درجه سانتیگراد می‌تواند باعث فرآیند‌های خود گرمایی شود حتی زمانی که خود دانه خشک است سبب آلودگی شوند.

در این گونه دانه‌ها و حتی در دانه‌هایی که به عنوان خشک در نظر گرفته می‌شوند، هنوز عملکرد‌های حیاتی مرتبط با متابولیسم وجود دارد، یعنی تنفس دانه، رشد کپک‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها و همچنین رشد حشرات وجود دارد. این فرآیند‌ها منجر به کاهش کیفیت غلات و حتی آسیب کامل آن می‌شود.

شدت این فرآیند‌ها عمدتاً به میزان رطوبت دانه و دمای آن بستگی دارد. به منظور ذخیره ایمن غلات، باید عملکرد‌های حیاتی آن را در اسرع وقت از طریق کاهش میزان رطوبت و کاهش دما محدود کرد. می‌توان آن را با خشک کردن، و سپس سرد کردن دانه کنترل نمود.

به دلیل صرفه‌جویی در مصرف انرژی حرارتی، غلات اغلب با هوای اتمسفر یا هوای کمی گرم شده خشک می‌شوند، اما چنین فرآیندی بسیار کند انجام می‌شود و دانه باید برای مدت طولانی در محفظه خشک کن بماند. در هنگام برداشت، زمانی که انبار‌های غله مقادیر زیادی دانه برداشت شده را می‌پذیرند، به دلیل ظرفیت محدود دستگاه‌ها، همیشه نمی‌توان بلافاصله غلات را تمیز، خشک و خنک کرد.

بنابراین نیاز به ذخیره‌سازی دوره‌ای توده دانه تازه وجود دارد، بنابراین این خطر وجود دارد که فرآیند‌های نامطلوبی رخ دهد که می‌تواند منجر به کاهش کیفیت و حتی آسیب کامل دانه شود. بنابراین تعیین زمان نگهداری ایمن غلات و تعیین رطوبت توسط دستگاه رطوبت سنج غلات یعنی زمانی که رشد فرآیند‌های نامطلوب تغییر اساسی در کیفیت دانه ایجاد نمی‌کند، ضروری است. معیار‌های اساسی تعیین طول این دوره عبارتند از: تولید CO۲ و همراه با آن از دست دادن ماده خشک دانه، ظاهر کپک‌های قابل مشاهده و ظرفیت جوانه زنی.

اگرچه در بسیاری از مناطق دنیا می‌توان برخی محصولات را در طول سال تولید کرد، محصولات عمده غذایی مانند غلات به طور معمول محصولات فصلی هستند. در نتیجه مواد غذایی تولید شده در یک دوره برداشت، باید برای مصرف تدریجی تا زمان برداشت بعدی ذخیره شود و همچنین بذر آن‌ها برای کاشت بعدی نگهداری شود.

انجام مداوم اقدامات صحیح نظیر تعیین رطوبت توسط انواع رطوبت سنج غلات و گندم در مدیریت غلات خشک به معنای زمان نگهداری طولانی‌تر گندم و گزینه‌های بیشتر در بازار برای کشاورزان است. استفاده از تکنیک‌های هوادهی مناسب که رطوبت گندم را مدیریت می‌کند، بررسی حشرات و روش‌های مؤثر ذخیره‌سازی گندم، می‌تواند مشکلات دانه خشک را به حداقل می‌رساند.

کشاورزان گندم تلاش می‌کنند تا برداشتهای بهاره را قبل از شروع برداشت ذرت و سویا در پاییز به پایان برسانند. این یک فصل شلوغ از سال در مزرعه است. از نظر تاریخی، کشاورزان گندم محصول خود را به جای خشک کردن و ذخیره‌سازی در مزرعه، مستقیماً به بازار می‌بردند. خشک کردن و مدیریت صحیح گندم برای نگهداری طولانی مدت زمان می‌برد. کشاورزان زمانی ندارند.

با توجه به بازار فعلی گندم، بسیاری از کشاورزان تصمیم می‌گیرند که گندم خود را به هر حال در مزرعه ذخیره کنند. توانایی خشک کردن و ذخیره گندم تازه برداشت شده، محصولی با کیفیت بالاتر تولید می‌کند. گندمی که بار‌ها و بار‌ها با شبنم و باران خیس شده و در انتظار خشک شدن در مزرعه است، تقریباً همیشه در خطر است. بنابراین رطوبت گندم باید توسط رطوبت سنج غلات تست شود.

یکی از مهمترین عوامل فیزیکی در ذخیره غلات، میزان رطوبت است. رطوبت زیاد منجر به مشکلاتی در ذخیره‌سازی نظیرآسیب قارچ‌ها و حشرات، تنفس و جوانه زنی می‌شود. میزان رطوبت در محصول در حال رشد به طور طبیعی زیاد است و با رسیدن محصول و خشک شدن دانه‌ها شروع به کاهش می‌کند.

بذر‌ها در حالت طبیعی خود یک دوره خواب خواهند داشت و سپس هنگام مرطوب شدن دوباره توسط باران و یا وجود رطوبت طبیعی در محیط جوانه می‌زنند. بنابراین هدف درذخیره‌سازی حفظ محصول در شرایط اولیه می‌باشد. روش‌های ذخیره‌سازی و حمل و نقل باید تلفات را به حداقل برسانند، رطوبت باید بصورت دقیق توسط رطوبت سنج غلات تعیین شود همچنین باید در ارتباط با سایر عوامل اقتصادی مانند هزینه کارگری، هزینه‌های ساخت وساز وماشین آلات نیزدر تناسب باشد.

دریافت گندم و ارزیابی رطوبت آن برای ذخیره‌سازی توسط رطوبت سنج غلات

رطوبت‌ایده‌آل گندم در زمان برداشت بین ۱۸ تا ۲۰ درصد است. که جهت تعیین دقیق آن باید از دستگاه رطوبت سنج غلات استفاده کرد این بالاتر از رطوبت‌ایده‌آل گندم برای ذخیره‌سازی است و میزان رطوبت ۱۳. ۵٪ رطوبت‌ایده‌آل گندم برای بهترین قیمت فروش است.

برای ذخیره گندم به مدت یک سال یا بیشتر، باید رطوبت آن را به کمتر از۱۲. ۵ درصد کاهش داد. دانه گندم در دمای معمولی برداشت ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد و رطوبت بیشتر از ۱۳ تا ۱۴ درصد شرایط‌ایده‌آلی را برای رشد کپک و حشرات فراهم می‌کند بهترین راه جلوگیری از خرابی دانه‌ها کاهش رطوبت آنهاست. راه‌های مختلفی برای مقابله با دانه‌های با رطوبت بالا وجود دارد.

نظارت بر رطوبت گندم توسط دستگاه رطوبت سنج غلات و دمای دانه به طور منظم (روزانه) امکان تشخیص زودهنگام رشد کپک و حشرات را فراهم می‌کند.

خشک کن‌های دسته‌ای یا جریان پیوسته روشی مطمئن‌تر برای خشک کردن دانه نسبت به خشک کردن هوادهی در شرایط محیطی کمتر از‌ایده‌آل هستند.

برای خشک کردن گندم، هوا با سرعت زیادی از طریق دانه عبور می‌کند که رطوبت را از بین می‌برد. این دما و رطوبت نسبی هوای خشک‌کن است که باعث می‌شود گندم تا سطح رطوبت مطلوب خشک شود.
فرض کنید هوا ۶۰ درجه و رطوبت نسبی هوا ۷۰ درصد است. اگر هوا تا ۸۰ درجه گرم شود، رطوبت نسبی به حدود ۳۵ درصد کاهش می‌یابد. این شرایط رطوبت گندم را از مثلاً ۱۴ درصد به زیر ۹ درصد می‌رساند. هنگامی که هوا گرم می‌شود، می‌تواند آب بیشتری را در خود نگه دارد، که به نوبه خود گندم را خشک می‌کند و رطوبت کمتری دارد.

بسیاری از کشاورزان امروزی با سرعت، سهولت استفاده و دقت دستگاه رطوبت سنج غلات برند دیکی جان مدل Mini GAC Plus سود عملکرد خود را به حداکثر می‌رسانند. رطوبت سنج غلات دیکی جان مدل Mini GAC Plus دو عامل بسیار مهم سودآوری در صنعت غلات و آسیابانی، یعنی میزان رطوبت و همچنین وزن نمونه را اندازه‌گیری می‌کند. این رطوبت سنج غلات Mini GAC Plus یکی از ضروری‌ترین، سریعترین، آسان‌ترین و دقیق‌ترین دستگاه‌های آزمایشگاهی پرتابل با قابلیت حمل و نقل برای اندازه‌گیری رطوبت و وزن مخصوص غلات است.

اگر در حال برداشت، ذخیره و خرید غلات باشید، هیچ فاکتوری بیشتر از مقدار رطوبت و وزن نمونه برای تصمیم‌گیری در خصوص خرید آن مهم نیست. از مزایای استفاده از از این دستگاه می‌توان به پرتابل بودن اندازه‌گیری رطوبت دانه، وزن مخصوص و دما، ذخیره حداکثر ۲۰ کالیبراسیون مشخص شده توسط مشتری، منوی ساده سیستم عامل همراه با بارگیری کالیبراسیون USB، کالیبراسیون ۴۵۰ نوع دانه غلات، دانه‌های روغنی، دانه قهوه، حبوبات و… اشاره کرد.

فروش دستگاه رطوبت سنج غلات مدل minigac plus ساخت کمپانی Dickey-john آمریکا معروفترین کمپانی سازنده دستگاه‌های آزمایشگاهی آنالیز دانه‌های غلات توسط شرکت پاک فن انجام می‌شود. این دستگاه با توجه به پرتابل بودن امکان اندازه‌گیری رطوبت و وزن مخصوص انواع دانه‌های غلات مانند گندم، جو، برنج و دانه‌های روغنی و آجیل و حبوبات را در مدت زمان ۱۰ ثانیه فراهم می‌کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دستگاه رطوبت سنج غلات، با ما تماس بگیرید. شرکت پاک فن، ارائه کننده بهترین دستگاه‌های رطوبت سنج غلات در ایران.