تریتیکاله (Triticosecale) ترکیبی از گندم (Triticum) به عنوان والد ماده و چاودار (Secale) به عنوان والد نر و اهداکننده گرده است که برای اولین بار در اواخر قرن نوزدهم در اسکاتلند و آلمان در آزمایشگاه‌ها پرورش داده شد. تریتیکاله که به صورت تجاری در دسترس است اخیراً به یک محصول تجاری قابل دوام تبدیل شده است.

تاریخچه تریتیکاله

تولیدکنندگان اولیه تریتیکاله، لهستان، آلمان، بلاروس، فرانسه و روسیه هستند. در سال ۲۰۱۴، با توجه به سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، ۱۷. ۱ میلیون تن در ۳۷ کشور در سراسر جهان برداشت شد.

در شرایط محیطی مساعد عملکرد آن برابر با گندم است. در شرایط نامناسب عملکرد آن از گندم بیشتر است. آرد آن برای تهیه نان زیاد مناسب نیست اما می‌توان آن را با آرد گندم مخلوط کرد. تولید‌کنندگان عمده تریتیکاله روسیه، ایالات متحده و استرالیا هستند.

در سال ۱۹۷۰، اولین نوع تجاری تریتیکاله به فروش رسید و نان، آرد و غلات صبحانه تریتیکاله در دسترس قرار گرفت. تریتیکاله در این زمان به عنوان یک محصول معجزه‌آسا تبلیغ می‌شد، اما علاقه اولیه زمانی که محصولات ناسازگار بودند و پذیرش آهسته بود، از بین رفت. به این ترتیب، تریتیکاله به اهداف خود برای تسلط به عنوان یک غله برای تولید مواد غذایی دست نیافته است.

امروزه در استرالیا تریتیکاله در طیف وسیعی از غذا‌های با منشأ غلات یافت می‌شود.

محتوای تغذیه ای غله کامل تریتیکاله

  • مشابه گندم، با ۱۳ درصد پروتئین، اما لیزین و نیاسین کمتری دارد.
  • کمپلکس پروتئینی پایین‌تر که گلوتن را تشکیل می‌دهد.
  • منبع خوبی از فسفر و منیزیم و منبع بسیار خوبی از منگنز است.
  • حاوی ویتأمین‌های گروه B، به ویژه تیامین و فولات است.

کاربرد‌های اصلی تریتیکاله

  • بسته به رقم، بیشتر برای علوفه یا علوفه کشت می‌شود
  • آرد تریتیکاله: می‌توان از آن برای تهیه بیسکویت، نان ترد چاودار، کیک و کلوچه استفاده کرد. طعم و بافت نان‌های تهیه شده از تریتیکاله شبیه نان چاودار سبک است.
  • فلکس تریتیکاله: می‌توان از آن مانند جو دوسر برای تهیه یک غلات صبحانه داغ استفاده کرد یا در دستور العمل‌ها (مثلاً در کلوچه‌ها و کلوچه‌ها) جایگزین جو دوسر شد.